Przydomowe oczyszczalnie ścieków na terenie gminy Gręboszów

W 2015 r. w miesiącach marzec – kwiecień na terenie gminy Gręboszów zostało wykonanych 50 szt. przydomowych oczyszczalni ścieków. Był to kolejny już drugi etap rozwiązywania gospodarki wodno-ściekowej na terenie gminy Gręboszów. W pierwszym etapie, tj. w 2013 r. zostało wykonanych 94 szt. przydomowych oczyszczalni ścieków. Teren Gminy Gręboszów charakteryzuje się oddalonymi od siebie miejscowościami oraz rozproszoną zabudową. Przy takiej zabudowie budowa kanalizacji zbiorowej we wszystkich miejscowościach jest nieopłacalna. Ponadto są ograniczone możliwości pozyskania środków zewnętrznych na budowę kanalizacji, gdyż dotacjodawcy uzależniają przyznanie środków od ekonomicznej opłacalności jej funkcjonowania. Dlatego podjęto działania w zakresie budowy przydomowych oczyszczalni ścieków. Rozwiązanie takie jest znacznie tańsze w realizacji jak i w późniejszej eksploatacji, zarówno dla gminy jak i dla mieszkańców. Możliwość realizacji kanalizacji takim systemem otworzył Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013, oś 3 „Jakość życia na obszarach wiejskich i różnicowanie gospodarki wiejskiej”, działanie 321, „Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej”, zapewniający uzyskanie pomocy finansowej ze środków Europejskiego Funduszu Rolnego. W pierwszym naborze wniosków do PROW w 2012 r. chęć budowy przydomowych oczyszczalni ścieków zadeklarowało 108 osób. Umowa o przyznanie pomocy z Samorządem Województwa Małopolskiego została podpisana w dniu 8 maja 2012 r. Na zaplanowane 108 szt przydomowych oczyszczalni ścieków zostało ostatecznie wykonane 94 szt., bowiem 14 osób zrezygnowało z budowy oczyszczalni. Nie było możliwości podmiany osób, gdyż oczyszczalnie były przypisane do numerów działek zgodnie ze złożonym wnioskiem o udzielenie pomocy. Wykonawcą robót budowlanych była firma z województwa świętokrzyskiego, pn: Home & Service Przemysław Gruszka, ul. Boksycka 153A, 27-415 Kunów, wyłoniona w postępowaniu przetargowym. Koszt robót budowlanych wyniósł 955 336,84 zł. Projekty poszczególnych oczyszczalni wykonała firma Pana dr Tomasza Warężaka, pn: Biuro Opracowań Inżynierskich ECOVERDE, 65-119 Zielona Góra, ul. Rzeżniczaka 41a/9. Całkowity koszt inwestycji wyniósł 1 066 025 zł. Kwota uzyskanej pomocy finansowej ze środków Unii Europejskiej w ramach PROW wyniosła 640 774,00 zł, tj. 60,10 % kosztów całkowitych. W drugim naborze wniosków do PROW w 2014 r. chęć budowy przydomowych oczyszczalni ścieków zadeklarowało 57 osób. Umowa o przyznanie pomocy z Samorządem Województwa Małopolskiego została podpisana w dniu 20 października 2014 r. Na zaplanowane 57 szt przydomowych oczyszczalni ścieków zostało ostatecznie wykonane 50 szt., bowiem 7 osób zrezygnowało z budowy oczyszczalni. I w tym naborze też nie było możliwości podmiany osób, gdyż oczyszczalnia była przypisana do numeru działki zgodnie ze złożonym wnioskiem o udzielenie pomocy. Wykonawcą robót budowlanych była również firma z województwa świętokrzyskiego, pn: Home & Service Przemysław Gruszka, ul. Boksycka 153A, 27-415 Kunów, wyłoniona w postępowaniu przetargowym. Koszt robót budowlanych wyniósł 491 640,16 zł. Projekty poszczególnych oczyszczalni wykonała firma Pana dr Tomasza Warężaka, pn: Biuro Opracowań Inżynierskich ECOVERDE, 65-119 Zielona Góra, ul. Rzeżniczaka 41a/9. Całkowity koszt wykonania przydomowych oczyszczalni ścieków z wniosków złożonych w II naborze do PROW wyniósł 550 485,94 zł. Kwota uzyskanej pomocy finansowej ze środków Unii Europejskiej w ramach PROW wyniosła 329 758,00 zł, tj. 59,90 %. Obecnie na terenie gminy Gręboszów w ramach PROW 2007 – 2013 mamy wykonane: Lp. Miejscowość Ilość oczyszczalni wykonana z  I naboru wniosków do PROW Ilość oczyszczalni wykonana z II  naboru wniosków do PROW Razem wykonano przydomowych oczyszczalni 1 Bieniaszowice 17 1 18 2 Biskupice 3 2 5 3 Borusowa 21 6 27 4 Gręboszów 5 5 10 5 Hubenice 5 2 7 6 Karsy 11 3 14 7 Kozłów 4 2 6 8 Lubiczko 0 2 2 9 Okręg 4 0 4 10 Ujście Jezuickie 4 3 7 11 Wola Gręboszowska 2 2 4 12 Wola Żelichowska 6 14 20 13 Zapasternicze 7 4 11 14 Zawierzbie 5 1 6 15 Żelichów 0 3 3   Razem 94 50 144   W wyniku realizacji zadania osiągnięty został następujący cel: „Poprawa warunków życia mieszkańców oraz środowiska przyrodniczego poprzez budowę naturalnych przydomowych oczyszczalni ścieków o wysokim stopniu usuwania zanieczyszczeń”. W pierwszym etapie były realizowane przydomowe oczyszczalnie jako naturalne roślinno – stawowe. Taka oczyszczalnia składa się z takich elementów jak: osadnik, przepompownia, filtr roślinny oraz złoże korzeniowe. Proces oczyszczania ścieków opiera się na drodze mechanicznej i biologicznej. Procesy te przebiegają w osadniku oraz w filtrze roślinnym o pionowym przepływie ścieków. Tak oczyszczone ścieki doczyszczane są w denitryfikacyjnym złożu korzeniowym. Złoże jest siedliskiem wielu gatunków roślin i zwierząt wodno-bagiennych. W wyniku intensywnych procesów samooczyszczania doprowadzone ścieki do złoża denitryfikacyjnego zostają w takim stopniu oczyszczone, że umożliwiają one w nim również życie i rozwój różnych gatunków ryb. Woda ze złoża paruje do atmosfery, a nadmiar wody odprowadzany jest do gruntu lub może być zagospodarowany do nawadniania terenów wokół oczyszczalni. W drugim etapie były realizowane przydomowe oczyszczalnie z filtrem gruntowo – roślinnym z zastosowaniem technologii bioreaktora hydrofitowego w którym są wykorzystane naturalne procesy oczyszczania, zachodzące w środowisku glebowym. Taka oczyszczalnia składa się z takich elementów jak: osadnik, przepompownia, filtr gruntowo - roślinny jako bioreaktor hydrofilowy oraz studzienka kontrolno – pomiarowa. W osadniku ścieki ulegają mechanicznemu i częściowo biologicznemu podczyszczaniu, następnie przelewają się na bioreaktor naturalny. W bioreaktorze wskutek zachodzących naturalnych procesów fizyko – chemiczne w środowisku glebowym następuje wysoka redukcja zanieczyszczeń. Odpływające do środowiska gruntowo-wodnego oczyszczone ścieki nie pogarszają jego stanu. Bioreaktor zapewnia naturalną izolację termiczną środowiska gruntowo-wodnego. Innowacyjna budowa bioreaktora eliminuje wpływ niekorzystnych warunków pogodowych (ujemne temperatury) na odpływ oczyszczonych ścieków do środowiska. Układ warstw, wysoka przewodność hydrauliczna, wyniesienie bioreaktora ponad poziom terenu umożliwia stosowanie tego rozwiązania w gruntach spoistych i przy wysokich stanach wód często występujących na terenie gminy Gręboszów.   Przydomowe oczyszczalnie jako naturalne roślinno – stawowe galeria zdjęć:       Przydomowe oczyszczalnie z filtrem gruntowo – roślinnym z zastosowaniem technologii bioreaktora hydrofitowego galeria zdjęć:             Opracowanie: Eugeniusz Borek Wprowadzenie: Marcin Janowiec 03.12.2015 r.